De laatste stop

De laatste stop

Ze begon te rennen. Naar het einde van de stenen, waar de rails lagen. Ze voelde de wind door haar haren gaan. Ze was bijna vrij, nog even en ze zou niets meer voelen. Geen spijt, geen schuld en geen berouw. Helemaal niets.

Het perron was verlaten toen Ilyena uit de trein stapte. Het drukkende grijs van het beton, de bladderende reclameposters en het zwerfvuil dat over de met kauwgum bedekte tegels waaide lieten haar bijna van gedachten veranderen. Bijna. Achter haar vertrok de trein. Voorzichtig ging ze zitten op een stalen bankje. Haar nog natuurlijk blonde haar dat er onverzorgd uitzag danste mee op de wind, die ze langs haar gezicht voelde strelen. Ze wist dat ze er verschrikkelijk uitzag. Een versleten, vaal geworden bruine jas hing als een vod om haar heen, de grijze sjaal, die ze niet alleen droeg tegen de kou had gaten en haar groenblauwe ogen waren nog rood en waterig van de tranen die ze de afgelopen week gelaten had. Tranen, die nu ze op waren, eindelijk gestopt zijn. Ze staarde voor zich uit naar het koude staal van de rails waar dagelijks tientallen treinen op stopten, vertrokken en voorbij raasden en in haar hoofd speelde het verhaal zich opnieuw af. Ze had het al duizend keer herhaald en iedere keer wenste ze dat het anders was gelopen.

Het was een week geleden, maar één week. Ze had toen iets gevonden wat sommige mensen in hun hele leven niet vinden. Helaas was het voor haar ongeveer twintig jaar te laat gekomen. Ilyena wist nog steeds niet of ze hoopte dat ze hem nooit had ontmoet, want in die paar dagen had ze zich nog nooit zo gelukkig gevoeld. Niet toen ze haar man ontmoette, niet toen ze trouwde en zelfs niet toen ze haar kinderen had gekregen. Waarom dit nu gebeurde en waarom het bij haar was heeft ze zichzelf ook al duizend keer gevraagd, maar een antwoord heeft ze niet gevonden. Waarom? Ze had het gevoel dat elke keuze, elke gebeurtenis in haar leven tot deze week had geleid. Alleen had ze aan het einde van de week de slechtste keuze gemaakt.

Het is allemaal begonnen op jonge leeftijd. Haar Russische moeder had een voorliefde voor muziek, vooral de viool. Ilyena zelf gaf een voorkeur aan de gitaar, al hoewel ze wel viool speelde. Maar in plaats van een solocarrière was ze muzieklerares geworden, want ze was ook dol op kinderen. Ze gaf les op havo-vwo-school, waar ze na vijf jaar ook examencoördinator was geworden. De afgelopen twee jaar was er honderd procent geslaagd en dit zou de derde keer op rij worden en dit was gelukt. Er was een golf van vreugde door de school gegaan en Ilyena kon niet stoppen met lachen. Er was een feest georganiseerd voor de hele school en de leraren waren uitzinnig en alsof dit niet genoeg was, zou er een journalist komen om een stuk te schrijven over de school, het succes ervan enzovoorts. Het was natuurlijke heel goede publiciteit voor de school, maar Ilyena baalde een beetje, want ze moest door een interview met haar als examencoördinator langer op school blijven, terwijl ze liever nog even met Richard thuis in de tuin zou willen zitten met een glaasje wijn genietend van het mooie weer, want hij zou die avond twee dagen naar Hongarije gaan voor zijn werk. Helaas kwam de journalist pas om half vijf, waardoor ze te weinig tijd had om nog even naar huis te gaan. Ze had met hem afgesproken in haar lokaal. Ze was net bezig om de proefwerken voor de proefwerkweek af te maken toen er werd geklopt. Een lange, nog best gespierde man met mooi grijs haar kwam binnen. Toen Ilyena opkeek van haar werk en in de ogen van de man keek, had ze het gevoel dat haar hele leven en alles wat daar in gebeurd was compleet waardeloos was geworden. Zijn bruine ogen die bijna zwart waren, leken haar te verdrinken. Ze had het gevoel alsof er uren voorbij waren gegaan, voordat hij wat zei. Robert was zijn naam, Robert Meierdres.

Ilyena hoorde voetstappen naderen. Ze had geen zin en energie om op te kijken, totdat ze merkte dat deze persoon naast haar kwam zitten. Ze keek op en zag een heel lief, oud en gerimpeld gezicht van een vrouw. ‘Ach, meissie, wat is er met jou gebeurd? Je bent nog veel te jong om er zo bedroefd en alleen bij te zitten.’zei de vrouw met een warme stem. De bezorgdheid klonk in elk woord. Ilyena voelde zich een fractie beter. Ze vroeg zich af ze alles moest vertellen. Misschien zou het helpen, misschien zou ze dan gewoon van dit perron af kunnen lopen zonder zorgen als ze alles aan deze wildvreemde die een interesse in haar toonde. De volgende trein kwam over vijf minuten aan. Nee, dacht ze, nee in vijf minuten kan ik niet uitleggen hoe ik me voelde. Hoe ik dat gevoel nooit meer zal krijgen. ‘Hebt u, mevrouw ooit wat gedaan waar u veel spijt van hebt?’ antwoordde ze maar. De oude vrouw zuchtte. Aarzelend zei ze langzaam: ‘Ik heb heel lang geleden, misschien al wel 55 jaar geleden, heb ik, ik weet het nog precies, op 15 maart mijn gezin achterlaten. Mijn man, mijn 5-jarige zoontje en mijn 6 maanden oude dochter achtergelaten. Ik was gewoon opgestaan, had me aangekleed. Mijn zoontje en dochter eten gegeven, naar de oppas gebracht. Ik had een briefje geschreven aan mijn man en daarna ben ik op de bus gestapt en nooit meer terug gekeerd.’ Ilyena had het idee dat ze minder alleen was. Uitgerekend op deze dag in deze week ontmoet ze een vrouw die hetzelfde heeft gedaan wat zij nu ging doen. Haar gezin achterlaten. Ze voelde de tranen opkomen, maar kon ze wegslikken. ‘ U vind me nu vast verschrikkelijk’, ging ze verder: ‘maar ik had geen keus. Dat leven was dood, heel langzaam en pijnlijk ging ik dood en ik koos voor het leven. Als ik heel eerlijk ben heb ik daar geen spijt van. Ik heb het nog nooit aan iemand verteld. Waarom vroeg u dat? Hebt u dan ergens spijt van?’ Ilyena had zo aandachtig zitten luisteren, dat ze vergat dat ze de vraag had gesteld, laat staan nog waarom. Gelukkig kwam er een trein aan waardoor ze geen antwoord hoefde te geven. De oude vrouw stond op. ‘Is dit niet uw trein?’ vroeg de oude vrouw. Ilyena schudde haar hoofd. Net voordat de vrouw instapte, zei ze: ‘ Dank u wel, u heeft geen idee hoeveel u me geholpen hebt. Ik heb mijn man bedrogen, daarom vroeg ik u dat.’ De vrouw draaide zich om ‘Geen dank, lieverd, en doe wat je hart je ingeeft, dan ga je weer leven. Hoe fout je ook denkt dat het is.’ De deuren van de trein gingen dicht en trein reed weg.

Al twee dagen, twee dagen waren ze minnaars en het was echte liefde. Ze was nog nooit zo gelukkig geweest, maar tegelijkertijd wist ze dat het fout was, ze was getrouwd, maar Robert hield ook van haar. Hij las al haar gedachten en wensen en gaf zich daaraan over. Ilyena zelf voelde zich een andere vrouw, maar ze was nog nooit zo erg zichzelf geweest. Maar ze was getrouwd, ze had kinderen. Haar gezin was haar leven en dat kon ze niet achterlaten voor een liefde waarvan ze niet wist of die stand hield. Richard had laten weten dat hij een dag langer weg zou blijven, dus zij en Robert hadden één dag extra samen. 24 uur waarvan ze niks wilden verspillen, maar waar ze voor vreesde gebeurde. Robert vroeg of ze met hem mee kwam. Hoe graag ze dat zou willen, maar ze kon het niet. Haar moeder had haar en haar vader verlaten voor haar minnaar en was vertrokken naar Rusland en na een paar maanden waren ze uit elkaar gegaan, maar ze was niet terug gekomen. Ilyena vreesde dat als ze met Robert meeging ze de liefde die ze hadden, het gevoel, zou vernietigen. Ze kon zich niet over die angst heen zetten. Robert snapte dit niet. Hij was gescheiden en had geen gezin waar hij aan moest denken, zij wel. Hij had haar gezegd dat ze geen twee personen meer waren. Ze paste zo goed bij elkaar dat ze één waren geworden. En hij had gelijk, ze wist het, maar ze kon haar man en kinderen niet voor hem verlaten, ze kon het niet. Hij zou haar een paar dagen bedenktijd geven, maar ze wist dat ze haar man niet zou verlaten. In de dagen die volgde, deed ze de normale dingen. Ze gaf les, ze deed de was, ze kookte en alles om Robert uit haar gedachten te zetten.

Zes dagen waren voorbij gegaan sinds ze Robert voor het eerst zag, toen hij ineens op haar school stond. Hij wilde haar spreken. Ze had hier over getwijfeld, want ze wist dat hij haar wilde overhalen om met hem mee te gaan, maar ze wist niet of ze hem een tweede keer kon weerstaan. Ze hadden een paar uur gepraat en met de grootste pijn en ongeluk had ze hem afgewezen. Toen ze afscheid namen, hadden ze voor de laatste keer gekust en in de stromende regen had ze gehuild. Ze zou hem nooit meer zien. Maar het ergste was nog niet gebeurd. Toen ze thuiskwam zaten haar dochter en haar man op de bank, Helen was furieus en Richard had gemixte gevoelens. Ze had de deur nog niet dichtgedaan of Helen stond voor haar neus en vertelde dat ze haar met een man had zien zoenen. Ilyena had als bevroren gestaan en het gescheld van haar dochter over zich heen laten komen zonder dat ze werkelijk wat hoorde. Ze had haar man zien zitten. Hij zag eruit als een wrak, een zielig hoopje mens. Hij had gehuild en dit deed haar zo’n pijn dat ze zelf ook moest huilen. Heel langzaam rolde er een traan over haar wang. Een traan van spijt. Helen was weggestormd. Het leek wel alsof ze daar uren had gestaan kijkend naar Richard. Uiteindelijk had hij met krakende stem gezegd dat ze weg moest gaan en niet meer terug moest komen. Ze had hem aangekeken alsof met haar ogen ‘het spijt me’ wilde zeggen, maar hij had niet terug gekeken. Ze was vertrokken met het besluit nooit meer terug te komen. De uren daarna waren leeg. Ze had door de stad gezworven en gehuild. Gehuild om Robert, om Richard, om haar kinderen, maar vooral om haar eigen fouten. Ze kon niemand de schuld geven, behalve zichzelf.

Ilyena keek voor zich uit. Wilde ze wel doorgaan? Was het niet veel makkelijker om ermee te stoppen? Ze vond dat ze het leven niet meer waard was. Ze had Richard, Nicolas en Helen pijn gedaan, ze had Robert gekwetst. In de verte kwam een trein aan rijden. Een intercity, deze zou dus niet hier stoppen. Zou ze niet beter gewoon… Ze stond op en begon te rennen. Naar het einde van de stenen, waar de rails lagen. Ze voelde de wind door haar haren gaan. Ze was bijna vrij, nog even en ze zou niets meer voelen. Geen spijt, geen schuld en geen berouw. Helemaal niets.

Maar bij het einde van het perron stond ze abrupt stil. Ze kon het niet, zelfs niet nu haar leven niets meer waard was. De trein raasde voorbij. Ilyena voelde dat de wind haar mee probeerde te rukken, maar ze bleef staan. Ze wist waar ze naartoe moest. Naar de vrouw die ze sinds haar twintigste niet meer gezien had en haar tweetalig en musicaal had opgevoed. Naar de vrouw die haar zou begroeten met ‘Добро пожаловать домой, моя дочь’ ‘ Welkom thuis, mijn dochter’ En met die gedachte stapte Ilyena in de trein die haar weg zou voeren van Nederland, verdriet, pijn en schuld. Van Richard, Nicolas en Helen en Robert. Van de eenzame oude vrouw, van alles.